„(…) po cichu karcę się, że jestem takim tchórzem. Wyzwiska Petera nie powinny mnie obchodzić, powinnam się skupić na poprawieniu osiągnięć w walkach, a nie na rozpamiętywaniu jak słabo wczoraj wypadłam. I powinnam chcieć albo raczej móc, bronić się sama, zamiast liczyć, że inni zrobią to za mnie.”
O czym jest ta książka?
W post-apokaliptycznym Chicago, mieście odgrodzonym kolczastym murem od reszty wyniszczonego wojną i katastrofą ekologiczną świata, współistnieje ze sobą w stanie chwiejnego pokoju pięć frakcji: Altruizm, Nieustraszoność, Erudycja, Prawość, Serdeczność. Członkowie każdej z nich, całe swoje życie podporządkowują jednej wiodącej zasadzie i wokół niej budują swoje rytuały. „Prawy nosi czarny garnitur i biały krawat – typowy strój Prawości. Ich frakcja ceni uczciwość, a prawdę widzą czarno-białą, dlatego tak się ubierają.” Jedynym momentem, kiedy człowiek może zmienić frakcję, do której na mocy urodzenia przynależy jest Ceremonia Wyboru. Ci, którzy nie przejdą jej pomyślnie stają się bezfrakcyjni – wykluczeni.
W trakcie testu przynależności, szesnastoletnia Beatrice dokonuje odkrycia, które zmusi ją do zadania sobie pytania o swoją tożsamości i do skonfrontowania się z głęboko ukrytymi lękami. Wychowana w Altruizmie, hołdującemu pokorze, umiarowi i poświęceniu dla innych, będzie musiała porzucić dotychczasowe przyzwyczajenia i zawalczyć o siebie.
Warto wiedzieć
Powieść „Niezgodna” to pierwsza część trylogii, która wpisuje się w nurt literatury fantastycznonaukowej zwany dystopią. Książka pokazuje świat po zagładzie wynikłej z nieodpowiedzialnych ludzkich działań – naznaczony inwigilacją, przemocą i narzuconymi odgórnie podziałami społecznymi.
Szesnastoletnia Beatrice, odkrywa, że nie pasuje nie tylko do swojej rodziny, ale i do społeczeństwa, w którym się wychowała. Co więcej społeczeństwo to stanowi jedynie iluzję demokracji i wolności. Poprzez serię trudnych wyborów bohaterka szuka swojego miejsca w rzeczywistości, której podstawy mogą w każdej chwili runąć. Na drodze do samostanowienia, przechodzi brutalny proces inicjacji, w trakcie którego ma nauczyć się bycia twardą i bezwzględną – w książce pojawia się dużo scen przemocy. Doświadcza również śmierci bliskich osób. Z dnia na dzień Tris staje się jednak mocniejsza, zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie. Zyskuje podmiotowość i sprawczość. Ważną rolę w jej życiu odgrywa przyjaźń i miłość. Wątek romantyczny jest dobrze poprowadzony. Bohaterowie stopniowo oswajają się ze sobą, poznają w różnych sytuacjach, odkrywają swoje mocne i słabe strony. Choć partner Tris początkowo próbuje jej ojcować, szybko okazuje się, że w ich związku nie ma miejsca na stereotypowe postrzeganie roli kobiety i mężczyzny.
Tematy do rozmowy:
Główna bohaterka stoi przed trudnym wyborem między opuszczeniem swojej rodziny a pójściem za tym, co wydaje jej się ważne i bliskie. Co o tym sądzisz?
Co myślisz o pomyśle segregowania ludzi według dominującej cechy ich osobowości?
Czy w ludzkim społeczeństwie da się wszystko „zaprogramować”?
Skąd się biorą konflikty w społeczeństwie? Jakie mogą być pozytywne aspekty tych konfliktów?
W powieści, „bezfrakcyjni” to osoby wykluczone ze społeczeństwa. Co to dla nich oznacza? Jakie mogą być formy wykluczenia w dzisiejszym świecie?
Dalsze inspiracje:
Książki: „Igrzyska śmierci”, „Podzieleni”, „Droga”
Filmy: „Player One”