– Wiesz, że to mogło się skończyć dużo gorzej. – W progu wyrósł Ajetes. On też opuszczał pałac; już wezwał smoki. – Obiło mi się o uszy, że Zeus chciał cię ukarać dla przykładu. Ale ojciec się na to nie zgodził.
Przeszedł mnie dreszcz.
– Nie powiedziałeś mu o Prometeuszu?
Uśmiechnął się.
– Dlaczego pytasz? Bo powiedział o „innych zdradach”? Znasz ojca. To tylko na wszelki wypadek, gdyby inne twoje potworności wyjrzały na światło dzienne. A poza tym o czym tu mówić? Co takiego zrobiłaś? Podałaś Prometeuszowi puchar nektaru?
Podniosłam wzrok.
– Powiedziałeś, że ojciec rzuciłby mnie za to na pożarcie swoim krowom.
– Tylko gdybyś była na tyle głupia, żeby się do tego przyznać.
Dlaczego warto przeczytać?
Powieść Madeline Miller jest znakomitym repetytorium z mitologii greckiej! Dla mniej zaawansowanych to powtórka z popularnych mitów o Prometeuszu czy Dedalu o Ikarze. Dla ekspertek i ekspertów przypomnienie, kim byli Medea, Ajetes czy Idomeneus. Dla wszystkich zaś: uniwersalna, pełna archetypów powieść o kobiecości, wykluczeniu, poszukiwaniu tożsamości oraz akceptacji. Jeśli boisz się, że mitologia może być twoją piętą achillesową i chcesz to jak najszybciej zmienić, koniecznie sięgnij po Kirke!
O czym jest ta książka?
Kirke to postać odgrywająca epizodyczną rolę w Odysei: podczas pobytu na dworze Feaków Odyseusz opowiada historię o zamieszkałej na wyspie Ajaja czarodziejce, która przemieniła jego towarzyszy w świnie, a następnie zaprosiła go do współdzielenia łoża. Tyle z grubsza Homer. Madeline Miller sięga po klasyczną historię i opowiada homerycki mit na nowo, z iście epickim rozmachem. Przy czym w jej reinterpretacji wszystko się komplikuje: tutaj Kirke to skrzywdzona przez los, nienależąca ani do świata bogów, ani śmiertelników femme fatale wiecznie rozchwiana między żądzą zemsty a pragnieniem czynienia dobra. Odyseusz z kolei, choć imponuje męstwem, ma wiele z awanturnika i zwykłego oszusta. Choć autorka konstruuje swoją opowieść z powszechnie znanych mitów, niejeden z licznych zwrotów akcji potrafi zaskoczyć.
Warto wiedzieć
Madeline Miller nie jest pierwszą twórczynią, która sięgnęła po postać Kirke. Czarodziejka z Ajai już wcześniej znalazła swoje miejsce w szeroko rozumianej popkulturze. Pojawiła się m. in. w 14. odcinku 13. sezonu Simpsonów, zatytułowanym Opowieści z biblioteki (w Polsce po raz pierwszy wyświetlonym 29 sierpnia 2008 roku), w którym również został wykorzystany motyw przemienienia towarzyszy Odyseusza w świnie.
Tematy do rozmowy
- Czy skazywanie na odosobnienie to słuszna kara?
- Dlaczego człowiek tak bardzo potrzebuje poczucia przynależności do grupy?
Dalsze inspiracje
Margaret Atwood, Penelopiada, przeł. Magdalena Konikowska, Znak 2005.
Ursula K. Le Guin, Lawinia, przeł. Tomasz Wilusz, Prószyński i S-ka 2023.
Wit Szostak, Zagroda zębów, Powergraph 2017.