Dlaczego warto przeczytać?

Bo obraz Warszawy w literaturze wcale nie kończy się na Lalce Prusa! Szczepan Twardoch przenosi czytelniczki i czytelników w świat, którego już nie ma: złowróżbnej ulicy Krochmalnej i labiryntowego Kercelaka, kontrastujących z legendarnymi kawiarniami oraz ekskluzywnymi hotelami obskurnych paszteciarni i tanich burdeli. A we wszystkich tych miejscach, pośród ich stałych bywalców ciarki na plecach wywołuje nazwisko Jakuba Szapiry. Poznajcie miasto schyłku lat trzydziestych XX wieku, w którym zamiast galanteryjnego kupca na ustach wszystkich znajduje się żydowski bokser Makabi Warszawa, prawa ręka doskonale znanego od Bielan po Czerniaków i od Woli po Grochów Kuma Kaplicy.

Cytat

Buick, chrysler i mercedes zaparkowały niczym rządowa kolumna. Szapiro wyjął ze schowka pistolet, jakiego wcześniej u niego nie widziałem: duży, trzynastostrzałowy browning high power. Dziewiątka, na tę samą amunicję co parabellum.

Dobry pistolet. Kaddafi nosi pozłacanego high power, Husajn też, Ali Ağca strzelał do papieża z high power. A ja zawsze wolałem amerykańskie czterdziestki piątki. Czterdziestka piątka robi lepsze dziury w ludziach. I jest amerykańska, a nie europejska, jak wszystkie dziewiątki. A ja nie lubię Europy.

Wolę Amerykę, dużo bardziej wolę Amerykę.

O czym jest ta książka?

Oto Warszawa końca lat trzydziestych. Legendarny gangster otaczający się żydowską bojówką, Kum Kaplica, żyje w luksusie, utrzymuje się bowiem z wymuszeń, okupów oraz haraczy. W ten sposób trzyma w garści całą Warszawę z placem Kercelego na cele. Nic jednak nie trwa wiecznie. Rywalizacja o wpływy w mieście pomiędzy żydowską bandyterką a rosnącymi w siłę falangistami stopniowo, wraz ze wzrostem radykalizmu i nastrojów antysemickich, dla gangsterów wyznania mojżeszowego przeradza się w pewnym momencie w walkę o być albo nie być. Gdy narodowcy w 1937 roku pod przywództwem Bolesława Piaseckiego przygotowują się do przeprowadzenia zamachu stanu, sytuacja zaczyna wymykać się spod kontroli, a Kum Kaplica wcale nie może być już pewny swojej dotychczas niezachwianej pozycji.

Warto wiedzieć

Na podstawie Króla w 2020 roku powstał serial produkcji Canal+. Epizodyczną rolę zagrał w nim… Sam Szczepan Twardoch!

Pisarz zresztą nigdy nie przejawiał skłonności, by skrywać się w zaciszu gabinetu. W 2015 roku został ambasadorem marki Mercedes-Benz Polska, a zamieszczone wówczas na Facebooku zdjęcie autora z luksusowym autem wywołało prawdziwą burzę w mediach społecznościowych oraz środowisku literackim. Niektórzy zarzucali Twardochowi sprzeniewierzenie się etosowi pisarza i inteligenta, inni nie szczędzili głosów poparcia. „Oby więcej Twardochów w dobrych marynarkach i wyjebanych Mercedesach, wtedy może przeciętny Cebuleon przestanie uważać ludzi pióra i kultury za niedomyte szumowiny, a zleceniodawca za płatnika ostatniej kategorii. Jaram się szczerze i zbijam pionę” – to na przykład głos Jakuba Żulczyka, skądinąd autora, na motywach którego powieści również został nakręcony serial HBO Ślepnąc od świateł.

Tematy do rozmowy

1. Jakie wyzwania stawia przed społeczeństwem wielokulturowość?
2. W jaki sposób lata trzydzieste XX wieku mogą pomóc nam zrozumieć świat współczesny?
3. Kiedy literatura ma prawo być wulgarna?
4. Czy pisarki i pisarze mają potencjał jako celebryci?

Dalsze inspiracje

Stanisław Grzesiuk, Boso, ale w ostrogach, Prószyński i S-ka, Warszawa 2018.
Mario Puzo, Ojciec chrzestny, przeł. Bronisław Zieliński, Albatros, Warszawa 2023.
Izaak Baszewis Singer, Ruda Kejla, przeł. Krzysztof Modelski, Fame Art, Niemce 2022.
Leopold Tyrmand, Zły, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.